توریست مالزی
۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
توریست مالزی – در پی سیل ناگهانی و جاری شدن «گدازههای سرد» از آتشفشان در جزیره سوماترا در غرب اندونزی، دستکم ۴۱ نفر کشته شدهاند. ساعتها باران شدید سیلی از خاکستر و سنگ را از کوه ماراپی، فعالترین آتشفشان سوماترا، سرازیر کرد. رانش گدازه سرد دو منطقه را زیر آب برد، بسیاری را کشت و به بیش از ۱۰۰ خانه، مسجد و تأسیسات عمومی آسیب رساند. مقامهای محلی میگویند با توجه به ناپدید شدن ۱۸ نفر، تعداد کشتهها ممکن است افزایش یابد.
عبارت گدازه سرد ترجمهای از عبارت «لاهار» در زبان اندونزیایی و تاگالوگ است که گِلرود هم گفته میشود. دمای این گدازههای سرد با توجه به نحوه تشکیل آنها بین ۰ تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد متغیر است، اما طبق چندین گزارش دانشگاهی در مورد این پدیده، معمولا کمتر از ۵۰ درجه سانتیگراد است. سازمان زمین شناسی ایالات متحده آمریکا میگوید که یک لاهار متحرک شبیه یک «دوغاب غلتان از بتن خیس» است که میتواند حجمش را افزایش دهد، زیرا اجسام و اشیاء و هر چیزی که در مسیرش باشد را در خود میبلعد.
بازماندگان در چگونگی فرارشان گفتند که گدازههای سرد – مخلوطی از مواد آتشفشانی و سنگریزههایی که در باران از دامنههای آتشفشان سرازیر میشوند، چگونه به شکل سیلاب به سمت خانههایشان آمد. به گفته آژانس ملی جستوجو و نجات، تا بعدازظهر یکشنبه، امدادگران ۱۹ جسد را در روستای کاندوانگ در ناحیه آگام که بدترین آسیب را دیده بود و ۹ جسد دیگر را در منطقه همجوار «تانا داتار» پیدا کردند.
رینا دوینا، یک زن خانهدار ۴۳ ساله از منطقه آگام به خبرگزاری فرانسه گفت: «من صدای رعد و برق و صدایی شبیه به جوش آمدن آب را میشنیدم. این صدای سنگهای بزرگ بود که از کوه ماراپی میافتاد.» «سیاهی مطلق بود، از چراغ تلفن همراهم به عنوان چراغ قوه استفاده کردم. جاده گلآلود بود، من بارها بلند بلند گفتم خدایا رحم کن!» این مادر سه فرزند اضافه کرد که خانه یکی از همسایهها «بر اثر سنگهای بزرگ تخت شده» و چهار نفر از ساکنینش جان باختند.
برلیانا رسیکا، یکی دیگر از ساکنان آگام، از تجربیات خود در کمک به همسایگان مجروح خود گفت: «عدهای بودند که گریه عصبی میکردند چون تکلیف بعضی از اعضای خانوادهشان هنوز مشخص نشده بود. کسانی هم بودند که متوجه شدند عزیزانشان مردهاند.»
کارشناسان محیط زیست به بیبیسی اندونزی گفتند که این سیل آخرین مورد از یک سری بلایای طبیعی است که حداقل بخشی از آن ناشی از عملکرد انسانی است. ونگکی پوروانتو، مدیر انجمن محیطزیست اندونزی شعبه سوماترای غربی گفت: «سیلهای ناگهانی و رانشهای گدازهای سرد به دلیل بهرهبرداری بیش از حد از منابع طبیعی همچنان تکرار میشوند و شدت آن افزایش مییابد.» او اضافه کرد: «بلایای طبیعی هر سال تکرار میشود. در واقع هر سال بر تعداد آنها افزوده میشود. فاصله بین یک فاجعه و بلای بعدی کمتر میشود.»
منطقه اطراف کوه ماراپی در شش ماه گذشته شاهد چندین فاجعه مشابه بوده است. در ۵ دسامبر سال گذشته، ۲۳ کوهنورد بر اثر فوران آتشفشان کشته شدند. در فوریه امسال، سیل ناگهانی به دهها خانه در تانا داتار آسیب رساند. ماه گذشته، چند روز فوران آتشفشانی، ابرهای عظیمی از خاکستر را تا ارتفاع ۲ کیلومتری به آسمان پرتاب کرد. پروازها در این منطقه مختل شد، جادهها بسته شد و به بیش از ۱۱ هزار نفر گفته شد که منطقه را تخلیه کنند. ماراپی در زبان محلی مینانگ به معنی کوه آتشفشان است.
عبارت گدازه سرد ترجمهای از عبارت «لاهار» در زبان اندونزیایی و تاگالوگ است که گِلرود هم گفته میشود. دمای این گدازههای سرد با توجه به نحوه تشکیل آنها بین ۰ تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد متغیر است، اما طبق چندین گزارش دانشگاهی در مورد این پدیده، معمولا کمتر از ۵۰ درجه سانتیگراد است. سازمان زمین شناسی ایالات متحده آمریکا میگوید که یک لاهار متحرک شبیه یک «دوغاب غلتان از بتن خیس» است که میتواند حجمش را افزایش دهد، زیرا اجسام و اشیاء و هر چیزی که در مسیرش باشد را در خود میبلعد.
بازماندگان در چگونگی فرارشان گفتند که گدازههای سرد – مخلوطی از مواد آتشفشانی و سنگریزههایی که در باران از دامنههای آتشفشان سرازیر میشوند، چگونه به شکل سیلاب به سمت خانههایشان آمد. به گفته آژانس ملی جستوجو و نجات، تا بعدازظهر یکشنبه، امدادگران ۱۹ جسد را در روستای کاندوانگ در ناحیه آگام که بدترین آسیب را دیده بود و ۹ جسد دیگر را در منطقه همجوار «تانا داتار» پیدا کردند.
رینا دوینا، یک زن خانهدار ۴۳ ساله از منطقه آگام به خبرگزاری فرانسه گفت: «من صدای رعد و برق و صدایی شبیه به جوش آمدن آب را میشنیدم. این صدای سنگهای بزرگ بود که از کوه ماراپی میافتاد.» «سیاهی مطلق بود، از چراغ تلفن همراهم به عنوان چراغ قوه استفاده کردم. جاده گلآلود بود، من بارها بلند بلند گفتم خدایا رحم کن!» این مادر سه فرزند اضافه کرد که خانه یکی از همسایهها «بر اثر سنگهای بزرگ تخت شده» و چهار نفر از ساکنینش جان باختند.
برلیانا رسیکا، یکی دیگر از ساکنان آگام، از تجربیات خود در کمک به همسایگان مجروح خود گفت: «عدهای بودند که گریه عصبی میکردند چون تکلیف بعضی از اعضای خانوادهشان هنوز مشخص نشده بود. کسانی هم بودند که متوجه شدند عزیزانشان مردهاند.»
کارشناسان محیط زیست به بیبیسی اندونزی گفتند که این سیل آخرین مورد از یک سری بلایای طبیعی است که حداقل بخشی از آن ناشی از عملکرد انسانی است. ونگکی پوروانتو، مدیر انجمن محیطزیست اندونزی شعبه سوماترای غربی گفت: «سیلهای ناگهانی و رانشهای گدازهای سرد به دلیل بهرهبرداری بیش از حد از منابع طبیعی همچنان تکرار میشوند و شدت آن افزایش مییابد.» او اضافه کرد: «بلایای طبیعی هر سال تکرار میشود. در واقع هر سال بر تعداد آنها افزوده میشود. فاصله بین یک فاجعه و بلای بعدی کمتر میشود.»
منطقه اطراف کوه ماراپی در شش ماه گذشته شاهد چندین فاجعه مشابه بوده است. در ۵ دسامبر سال گذشته، ۲۳ کوهنورد بر اثر فوران آتشفشان کشته شدند. در فوریه امسال، سیل ناگهانی به دهها خانه در تانا داتار آسیب رساند. ماه گذشته، چند روز فوران آتشفشانی، ابرهای عظیمی از خاکستر را تا ارتفاع ۲ کیلومتری به آسمان پرتاب کرد. پروازها در این منطقه مختل شد، جادهها بسته شد و به بیش از ۱۱ هزار نفر گفته شد که منطقه را تخلیه کنند. ماراپی در زبان محلی مینانگ به معنی کوه آتشفشان است.
