تاثیر فرهنگ و تمدن ایران بر جهان و زبان مالایی

محققان چند کشور جهان در کوالالامپور بر ضرورت استفاده از جنبه های مختلف حوزه فرهنگ به منظور داشتن جامعه ای پایدار و عاری از فساد تاکید کردند.
توریست مالزی – محققان چند کشور جهان روزهای شنبه و یکشنبه در کنفرانس بین المللی میراث فرهنگی و تمدنی ایران و جهان مالایی در کوالالامپور پایتخت مالزی بر ضرورت استفاده از جنبه های مختلف حوزه فرهنگ به منظور داشتن جامعه ای پایدار و عاری از فساد تاکید کردند و خواستار بهره گیری از روابط گذشته جهت توسعه روابط آینده شدند.

این کنفرانس بین المللی دو روزه به همت رایزنی فرهنگی ایران در مالزی و موسسعه مطالعاتی و پژوهشی آسیای ما و همکاری دانشگاه های ‘یو.ام’ مالزی و ملی سنگاپور برگزار شد.

سه دانشجوی مالزیایی که پیش تر به ایران سفر کرده بودند در بخش نخست این کنفرانس مستند کوتاهی را به نمایش گذاشتند و در سه موضوع مختلف به ارائه تجربیات مستقم خود از ایران پرداختند.

تصویر نامناسبی که از ایران به وسیله رسانه های مغرض به مردم جهان ارائه می شود و اصلاح آن از طریق این سفر دانشجویان مالزیایی، پرداختن به جنبه های مختلف زندگی مردم ایران از فرهنگ تا بازار و معماری ایران از دیگر بخش های نخستین برنامه این کنفرانس دو روزه بود که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.

در بخش بعدی این کنفرانس ‘محمد بخاری لوبیس’ استاد دانشگاه مالزی در مقاله ای با عنوان ‘کلمات عاریتی فارسی در زبان مالایی: تحلیل معنایی و نوشتاری’ به معرفی کلمات فارسی موجود در زبان مالایی پرداخت و نحوه نگارش و معانی آنها را توضیح داد.

این استاد دانشگاه مالزی و تحصیلکرده آمریکا که در زمینه ادبیات صوفی و مطالعات تطبیفی اسلامی تخصص دارد، درادامه به محدود شدن معنای برخی کلمات فارسی در زبان مالایی اشاره کرد.

به گفته این محقق، کلمات فارسی زیادی در زبان مالایی وجود دارد که با تغییر بسیار جزیی در زبان محاوره ای مردم مالزی جای گرفته اند و برخی دیگر نیز علاوه بر استفاده در مکالمات عادی مردم، بر دیوار ساختمان ها و شهرهای مالزی ماندگار شده اند.

انگور، گندم، شلوار، سوداگر، بندر، دیوان و دامنسرا از جمله واژه های فارسی هستند که درزبان مالایی وجود دارند.

در بخش دیگر این کنفراسن ‘حسین هاریانتو’ از اندونزی درمقاله ای تحت عنوان ‘نقش و کمک دانشمندان ایرانی به سنت معنوی اسلام در اندونزی از گذشته تاکنون’ به تشریح تاثیر دانشمندان ایرانی در توسعه تمدن اسلامی پرداخت و گفت: علمای ایران نقش مهمی در دوران طلایی تمدن اسلامی ایفا کردند.

وی گفت که در علم کلام، خداشناسی، فلسفه، طب و سایر حوزه ها دانشمندان و علمای ایرانی از قبیل ابن سینا، فارابی، غزالی، ملاصدرا، جامی، ابوریحان بیرونی و خوارزمی همه از ایران هستند.

حسین هاریانتو به کارها و اثرات ‘حمزه فنصوری’ و تاثیر زبان فارسی بر جهان مالایی اشاره کرد و گفت که تاثیر فرهنگ ایرانی را می توان به طور قابل ملاحظه ای در آثار وی مشاهده کرد، به گونه ای که فنصوری به طور مکرر از آثار سعدی شیرازی، بسطامی، رومی، غزالی، شمس تبریزی و بسطامی استفاده کرده است.

وی تصریح کرد: تصوف از جنبه نظری در سوماترا گسترش یافت، اما جنبه عملی آن در جاوا مجال بیشتر برای توسعه داشت. در این فرایند، یکی از ۹ اولیاء سونگو که از آنها به عنوان ‘والی سونگا’ یاد می شود، ‘سونان قدوس’ بود که نام اصلی وی جعفر صدیق است که هم نام امام ششم شیعیان است.

به گفته ‘هاریانتو’، در اندونزی امروز، اندیشه و تفکرات دانشمندان ایرانی در سنت فلسفه اسلامی و همچنین سایر بخش ها از جمله علم و فناوری گسترش یافته است.

وی همچنین، به موسسات اندونزیایی که فلسفه اسلامی را به علاقمندان این حوزه ارائه می دهند اشاره کرد که مدرسه فلسفه اسلامی صدرا، مرکز بین المللی اندیشه در مورد علوم انسانی دراسلام از جمله این موسسات هستند که علوم انسانی را با توجه به دیدگاه اسلامی از طریق برگزاری نشست ها، کنفرانس ها و سمینارهای مختلف توسعه می دهند.

وی با تاکید بر اینکه ایران از نظر علم و فناوری امروزه رشد قابل توجهی داشته است، گفت که گزارش ها نشان می دهد ایران از نظر رشد علم جایگاه مهمی را در عرصه جهانی از آن خود کرده است.

فرید العطاس محقق و استا دانشگاه ملی سنگاپور در بخش بعدی این کنفرانس در مقاله ای تحت عنوان ‘چالش وحدت مسلمین: العطاس تا نورسی و شریعتی’ به نگاه این محققان در مورد وحدت اسلامی پرداخت و تصریح کرد که مردم باید در زندگی خود یک الگوی ایده آل تاریخی داشته باشند.

به گفته وی، سعید نورسی که یک مسلمان اهل سنت بود توجه ویژه ای به اهل بیت (ع) و ارزش ها و نگرش هایی که باید توسط مسلمانان مورد الگوبرداری قرارگیرد، داشته است.

وی در ادامه به موضوع اهل بیت (ع) از جمله امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و منازعات آن دوره پرداخت و گفت که نوع مواجهه اهل بیت (ع) با مشکلات و بحران ها، ارزش ها و نگرش ها باید مورد توجه مسلمانان قرار گیرد تا الگویی برای زمان حاضر باشد.

وی افزود: اگر در زمان فعلی به مردم مالزی گفته شود به ارزش هایی مثل عدالت اهل بیت(ع) توجه کنند این افراد متهم به گرایش به شیعه می شوند.

به اعتقاد این استاد دانشگاه ملی سنگاپور، این نوع نگرش نشان می دهد که اهل سنت با سنت اهل بیت قطع ارتباط کرده اند و حتی برخی از آنها تشخیص نمی دهند برخی احادیثی که استفاده می کنند توسط اهل بیت (ع) بیان شده است.

وی بر ضرورت توجه به اندیشه ‘سعید نورسی’ و اهمیت آن تاکید کرد و گفت که پیام وی به مسلمانان اهل سنت این است که به میراث امام علی (ع) و اهل بیت (ع) که در احادیث پیامبر (ص) و قرآن از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند، توجه بیشتری داشته باشند.

فرید العطاس در ادامه به تمایز بین شیعه ولایتی و شیعه خلافتی اشاره کرد و گفت که شیعه ولایتی بر شخصیت ولایی علی (ع) تاکید داشت، در حالی که شیعه خلافتی بر جنبه سیاسی امام اول شیعیان تاکید داشت.

به اعتقاد وی، امام علی (ع) درگیر ‘شیعه خلافتی’ نشد و ممکن نیست از نظر سیاسی امام علی (ع) و امام حسین(ع) را متهم کرد.
وی همچنین تصریح کرد که دکتر شریعتی بین تشیع علوی و صفوی تمایز قائل بود و این نقطه ای است که اهل سنت تمایز بین سنی پیامبری و سنی اموی را مطرح می کنند.

استاد دانشگاه ملی سنگاپور تصریح کرد، سنی پیامبری و شیعه علوی هدفی است که آرزو می شود بتوان به آن دست یافت.

وی با تاکید بر اینکه ما می خواهیم رهبران برترین الگوها را داشته باشند، تصریح کرد: ما عاشق دولت های پاک با الگو گرفتن از امام علی (ع) هستیم. از این رو اهل بیت (ع) را به عنوان الگوی های برتر زندگی معرفی می کنیم.

وی به جایگاه حضرت فاطمه (س) اشاره کرد و گفت به رغم این که به نظر می رسید الگو گرفتن از اهل بیت (ع) بیشتر مرد محور باشد، اما وجود حضرت فاطمه (س) این امکان را برای زن ها نیز ایجاد کرد تا نسبت به برگزیدن یک الگوی برتر اقدام کنند.

العطاس همچنین به کتاب ‘فاطمه فاطمه است’ دکتر شریعتی اشاره کرد و گفت که علی شریعتی در این اثر حضرت فاطمه (س) را به زندگی امروز ما مرتبط کرده است.

هیلاریان لری فرانسس از سنگاپور در ادامه این کنفرانس در مقاله ای تحت عنوان ‘تاثیر فرهنگی و موسیقی ایرانی بر مسیرهای اولیه تجارت جهانی دریای مالایی’ بر نقش موسیقی ایران در این منطقه آسیا پرداخت.

وی با اشاره به اینکه ساز ‘سه تار’ یک آلت موسیقی ایرانی بوده که به سایر مناطق از جمله هند و چین راه یافته و تغییر شکل داده است، اهیمت تاثیرات فرهنگی ایران از طریق موسیقی را تشریح کرد.

این استاد دانشگاه سنگاپور بر این باور است که اروپایی ها اشتباهات زیادی در حوزه مطالعات فرهنگی ایران و تاثیر آن بر سایر نقاطه جهان از جمله جنوب شرق آسیا مرتکب شده ند. مثلا در خصوص ورود ایرانی ها و یا هندی هایی که به زبان فارسی صحبت می کردند، اظهارات مختلفی وجود دارد که نیازمند تحقق و مطالعه بیشتر است.

وی با تاکید بر اشتباهاتی که متفکران غربی انجام داده اند، خواستار تحقیق و پژوهش بیشتر در مورد تاثیرات فرهنگی و به ویژه موسیقایی ایرانی بر سایر نقاط جهان از جمله جهان غرب و آسیا شد.

هیلاریان لری فرانسس افزود: در بخش هایی از چین، قبرستان هایی وجود دارد که ایرانیان زیادی در آنجا دفن شده اند، اما تاکنون محققان به دلایل مختلف از جمله سیاست های دولت چین به این مسائل توجه کافی مبذول نداشته اند.

وی همچنین گفت: حضور اعراب حضرالموت که تاثیر عمیقی بر فرهنگ این منطقه جهان داشته اند، باعث کمرنگ تر شدن برخی دیگر از فرهنگ ها از جمله فرهنگ ایرانی در این منطقه شده است.

هیلاریان لری فرانسس با این عنوان که سه محدوده آبی شامل اقیانوس هند، دریای جنوبی چین و دریایی مالایا بر روابط ایران با شرق و جنوب شرق آسیا تاثیرگذار بوده اند، گفت که غربی ها تاثیر فرهنگ ایرانی در شرق آسیا را فراموش کرده اند و یا آن را با فرهنگ اسلامی و جهان عرب اشتباه گرفته اند.

تئو لی کن، محقق مالزیایی نیز با ارائه مقاله ای با عنوان ‘عدالت در اندیشه اجتماعی سید حسین العطاس و علی شریعتی’ به تشریح مفهوم عدالت از دیدگاه این دو متفکر پرداخت.

وی ترجمه نشدن آثار کامل دکتر علی شریعتی به زبان انگلیسی را از محدودیت های مطالعات این حوزه دانست و به این موضوع پرداخت که عدالت چگونه می تواند ازدیدگاه تفکرات این دو شخصیت مورد بررسی قرار گیرد.

تئو لی کن عدالت را در اندیشه سیاسی به معنای برابری سیاسی دانست و تصریح کرد: به اعتقاد شریعتی که با پرداختن به آغاز تاریخ زندگی انسانی موضوع عدالت را مورد بررسی قرار داده، هموراه دو طبقه در اجتماع وجود دارند که یک طبقه همواره حاکم هستند و یک طبقه دیگر رعیت محسوب می شوند.

وی با استناد به نتایج مطالعات خود، گفت: ایده عدالت به معانی ایجاد برابری است تا کسانی که حاکم هستند حقوق برابر با کسانی داشته باشند که در این طبقه جای ندارند.

این محقق مالزیایی تصریح کرد که واژه عدالت در نقطه مقابل ظلم و ستم قرار دارد و آنگونه که از اندیشه های العطاس برداشت می‌شود، قدرت سیاسی و نابرابری سیاسی همواره موجب به وجود آمدن شرایطی می شود که زمینه بروز بی عدالتی را ایجاد می کند.

وی در ادامه، زندگی امام حسین (ع)، قیام عاشورا و زندگی امام علی (ع) و نامه وی به مالک اشتر را به عنوان نمونه هایی که می توانند الگوی عدالت باشند، معرفی کرد.

به اعتقاد این محقق مالزیایی، دکتر شریعتی و العطاس به طور تقریبی در یک زمان بحث عدالت را مورد بحث و بررسی قرار داده و آن را مطرح کردند که تاثیر آن به دلایل و شرایط آن زمان محدود بود، اما بحث در این مورد همچنان ادامه دارد و محققان امروز به این قبیل مفاهیم توجه خاصی دارند.

محمدرضا اسفندیار و فائزه رحمان از ایران نیز در این کنفرانس در مقاله ای با موضوع نقش صوفی در گفتمان بین فرهنگی بین ایران مالزی به ارائه نتایج مطالعات خود پرداختند.

محمدرضا اسفندیار، از دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: به نظر بیشتر پژوهشگران، اسلام از طریق مبلغان، تاجران و صوفیان که اغلب ایرانی، هندی و عرب بودند در جهان مالایی گسترش یافته است.

وی عنصر عرفان و تصوف در نوع اسلامی را که در این منطقه جهان گسترش یافت بسیار پر رنگ انست و تصریح کرد که سلسله های عرفانی مانند ‘قادریه’ در نشر و گسترش اسلام در جهان مالایی تاثیر بسزایی داشتند.

اسفندیار افزود: از این رهگذر، اندیشه های عارفان مسلمان ایرانی بخصوص غزالی، مولوی و جامی بر عارفان و صوفیان جهان مالایی تاثیر بسزایی برجای نهاده است.

وی تصریح کرد که پیوندهای دو فرهنگ ایران و جهان مالایی در دوران اسلامی بیشتر از طریق عرفان و تصوف برقرار شده و در واقع تصوف زبان معنوی مشترک این دو فرهنگ بوده است.

به اعتقاد وی، امروزه نیز یکی از راه های تقویت گفت وگوی میان این دو فرهنگ (ایرانی و مالایی) زبان عرفان است.

در بخش پایانی روز نخست کنفرانس بین المللی میراث فرهنگی و تمدنی ایران و جهان مالایی که روز شنبه در دانشگاه ‘ناتینگهام’ مالزی برگزار شد، دکتر حمیده مولایی به ارائه نتایج تحقیقی در مورد رسانه های دو کشور و نحوه معرفی متقابل ایران و مالزی پرداخت.

مولایی، عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نتایج بررسی بازنمایی ایران در رسانه های مالزی و همچنین بازنمایی مالزی در رسانه های ایران را تشریح کرد.

وی با تاکید بر نکات مشترک فراوان میان دو کشور ایران و مالزی از جمله مذهب و نگرانی های مشترک سیاسی دو کشور در جهان امروز از جمله مسلمانان روهینگیا و مساله فلسطین، گفت که در تعاملات فرهنگی بین دو کشور، تاکید بر نقاط مشترک و دستکم گرفتن تفاوت ها می تواند زمینه ساز برقراری ارتباط نزدیک و صیمانه بین دو کشور باشد.

وی با بررسی میزان و نحوه پوشش مسائل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و همچنین زمینه مشترک دوجانبه میان دو کشور، گفت که رسانه های ایران و مالزی می توانند نقش مهمی در معرفی فرهنگ یکدیگر ایفا کنند.

در دومین روز این کنفرانس بین المللی ‘مقدمه ای بر اسرار العارفین، شراب العاشقین، عاشقین المنتهی: یک پروژه در حال ترجمه’ توسط ‘امیر ذکرگو’ و ‘لیلا تاجر’ و ‘اقتصاد هنر و جهانی سازی: بازار هنر ایرانیان در مالزی’ که توسط ‘ندا ذوقی’ ارائه شد مورد بررسی قرار گرفت.

ندا ذوقی، دانشجوی دکترای هنر اسلامی از دانشگاه ‘یو.ام’ مالزی به بحث اقتصاد هنر و بررسی بازار هنر ایران در خارج از مرزها پرداخت و آن را یکی از پیش مباحث اقتصادی دانست که راهگشا در بحث جهانی شدن و توسعه به شمار می رود.

وی تاکید کرد بازار داخلی به تنهایی جوابگوی بازار عرضه تولیدات هنر داخلی نیست. آشنایی با استقبال و یا عدم استقبال از بازار هنر ایران در کشورهای دیگر علاوه بر تسهیل ارزیابی سرمایه گذاری باعث سرعت در روند توسعه اقتصاد هنر ایران خارج از مرزها می شود.

ذوقی گفت که استقبال از هنر معاصر ایران، پس از برجام و برداشته شدن تحریم ها علیه ایران در بازارهای بین المللی، بررسی بازار هنر ایران در مالزی با توجه به اشتراکات فرهنگی میان دو کشور و پرداختن به نقاط ضعف و قوت آن امری مهم در اقتصاد هنر است.

در پایان این کنفرانس گروه هم آوا دو قطعه موسیقی اصیل ایرانی اجرا کرد.

منبع: ایرنا

پاسخی ارسال کنید

*

*

بیست − هشت =

آخرین اخبار

زیر آسمان کوالالامپور

^
error: Content is protected !!