گفت و گو با علی اصغر شهبا، بزرگترین صادرکننده خرما

در حاشیه برگزاری ششمین نمایشگاه بین المللی حلال مالزی به دیدار آقای علی اصغر شهبا، مدیریت شرکت مریم فروت رفتیم که در مالزی به سلطان خرمای ایران مشهور و از بزرگترین صادر کنندگان خرمای ایران به شمار می آیند.
تحقق شعار «کشاورزی؛ محور استقلال» و تکمیل پروسه تولید و برداشت محصولات کشاورزی، نیازمند صنایع تبدیلی است و رکود صنعت بسته‌بندی در ایران را می‌توان ناشی از کمبود و گرانی مواد اولیه بسته‌بندی و یا مواد مورد نیاز و کافی نبودن آگاهی تولیدکنندگان در این امر دانست.

بر اساس آمار (AFO) کشورهایی نظیر تونس و الجزایر که سهم اندک در تولید جهانی خرما دارند با اعمال مدیریت مناسب و سرمایه گذاری هدفمند در صنایع فرآوری و بسته‌بندی این محصول از بیشترین عایدات ارزی برخوردار می‌باشند. با اینکه ایران جزء برترین صادرکنندگان خرمای جهان می‌باشد ولی ارزش صادراتی هر کیلو گرم خرمای ایران در سطح بسیار نازلی قرار دارد که در این خصوص می‌بایستی از تجربه کشورهای پیشرویی از جمله تونس و مصر برای افزایش ارزش افزوده محصول خرما و توسعه صنعت بسته‌بندی و فرآوری خرما استفاده نماییم.

امروزه بسته‌بندی کالاهای صادراتی غیرنفتی، چنان جدی و مساله ساز شده که دولت باید به عنوان گامی مثبت در راه توسعه صادرات، تسهیلاتی را برای وارد کردن دستگاههای جدید بسته‌بندی و مواد لازم فراهم آورد و امکانات کافی را در اختیار شرکت‌های صادر کننده قرار دهد.

بنا بر اعتقاد کارشناسان هنری و طراحان، بسته‌بندی یک بحث هنری ـ صنعتی است که برای بهره مندی از اهداف آن باید به هر دو مقوله یعنی هنر و تکنولوژی توجه کرد.

بسته‌بندی در واقع زبان،هویت و شخصیت محصول است پس هرچه گویاتر عرضه شود، بهتر خواهد توانست محصول را به مخاطب معرفی کند.

مهمترین عامل در افزایش درآمدهای حاصل از صدور محصولات کشاورزی از جمله خرما فرآوری و بسته‌بندی مناسب این محصول می‌باشد که در این خصوص حدود ۹۰ درصد خرمای صادراتی ایران به صورت فله بدون انجام فعالیتهای بسته‌بندی و فرآوری و با ارزش افزوده پایین به بازارهای جهانی عرضه می‌شود، این در حالیست که کشورهایی نظیر فرانسه، انگلیس و هلند بدون آنکه تولید کننده خرما باشند، با وارد کردن خرما از کشورهای تولید کننده پس از فرآوری و بسته‌بندی مناسب آن را با ارزش بیشتر روانه بازارهای جهانی می‌نمایند.

در این میان می توان به یکی از بزرگترین صادرکنندگان با تجربه در زمینه خرما در کشورمان اشاره کنیم که با درنظر گرفتن پارامترهای مهم در اصول صادرات سعی در رقابتی جدی در عرصه صادرات خرما و معرفی بیشتر آن در بازارهای بین المللی دارند.

در حاشیه برگزاری ششمین نمایشگاه بین المللی حلال مالزی به دیدار آقای علی اصغر شهبا، مدیریت شرکت مریم فروت رفتیم که در مالزی به سلطان خرمای ایران مشهور و از بزرگترین صادر کنندگان خرمای ایران به شمار می آیند. آنچه را می خوانید ماحصل دیدار و مصاحبه مجله توریست با ایشان می باشد.

ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار این مجله قرار داده اید اگر ممکن است بعنوان اولین سؤال ، مختصری از روند شکل گیری شرکت و سابقه خود در صادرات خرما را برای ما بگویید.

من ۲۵ سال سابقه صادرات دارم و صادرات را در حوزه کشورهای خلیج فارس از میوه و خشکبار شروع کردم و بعد رشته تخصصیم را صادرات خرما قرار دادم ، انواع خرما از جمله خرمای شاهانه، زاهدی، مضافتی، کلاته، کلیته، کبکاب و پیارم را به چندین کشور صادر می کنم.

شما چندین خرما را نام بردید، اما برای نام خرمای مریمی توضیحی ندادید.

ما برای اولین بار خرمای پیارم را به کشورهای دیگر صادر کرده و از آنجا که تلفظ نام پیارم برای خارجی ها سخت بوده و چون روی کارتن های خرمای پیارم نام مریم فروت نوشته شده بود خرمای پیارم در خارج از ایران به نام خرمای مریمی معروف شد. در حال حاضر خرمای پیارم (مریمی) را ما مستقیما به کشورهای امارات، مالزی، هند، بنگلادش، استرالیا، کانادا و آلمان صادر می کنیم.

بیشترین صادرات شما به کدام کشور است و رمز موفقیت خود را در صادرکردن خرما به آن کشور بگوئید؟

بیشترین صادرات ما به کشورهای هند، مالزی، بنگلادش و امارات است و رمز موفقیت ما مطالعه و شناخت آب و هوا، ذایقه مردم و قدرت خرید مردم آن کشور و همچنین نوع بسته بندی کالا است. به طور مثال هند و سومالی خرمای شاهانی را بیشتر مصرف می کنند، خرمای مریمی (پیارم) و مضافتی به دلیل آب و هوای گرم و مرطوب و ذایقه شیرین مالزیایی ها ، در مالزی فروش بیشتری دارد و یا در کشورهای سردسیر مثل کانادا و آلمان ، خرمای مضافتی طرفداران بیشتری دارد. به این دلایل است که شناخت و مطالعه بر روی بازار هر کشوری نقش مهمی در صادرات خرما و یا هر کالای خوراکی دیگر دارد.

از فواید خرما بگویید.

خرما جانشین مناسبی برای مواد قندی و شکر محسوب می گردد و یکی از میوه هایی است که مقدار فسفر و کلسیم زیادی در آن وجود دارد و به علت دارابودن ویتامین A در رشد و نگهداری کلسیم در بدن نقش مهمی دارد و همچنین دارای ویتامین B می باشد که در تعادل اعصاب و تغذیه بدن نقش مهمی ایفا می کند و در درمان کم خونی و تقویت نیروی عضلانی و عصبی و همچنین جلوگیری از سرطان اثر به سزایی دارد و خوردن آن رخسار را با طراوت و شاداب می کند .

چه مشکلاتی در زمینه صادرات خرما دارید؟ آیا دولت امکاناتی را جهت صادرات در اختیار شما می گذارد؟ آیا امتیازاتی هم برای صادرات دارید؟

دولت خوشبختانه مشکلی برای صادرات ما ایجاد نکرده بلکه صادرات ما را تسریع کرده، ۱۰ سال است که مالیات را برداشته و جایزه صادراتی برای صادرکننده ها قرار داده است که همین باعث می شود صادرات تقویت شود و من خودم چندین بار صادر کننده نمونه استانی شده ام .

 نمایشگاه امسال را چطور دیدید؟

ما در هر سال رقبای جدیدی در صادرات خرما پیدا می کنیم، تونس، الجزایر، عربستان رقیب های دیرینه ما هستند و مصر هم امسال شرکت کرده بود که کیفیت خرمایش پایین تر از خرمای ما بود ولی با قیمت ارزانتر. ما باید حرکتی انجام دهیم که کالایمان به صورت تخصصی صادر شود و قیمت و جنس خرما را به نحوی عرضه داریم که در دنیا قابل رقابت باشد.

شما چند سال است در مالزی فعالیت دارید؟

من ۲۰ سال است در مالزی فعالیت دارم که حدود ۱۰ سال خرما را از طریق دبی به مالزی صادر می کردم و حدود ۱۰ سال نیز می باشد که خرما را مستقیما وارد مالزی می کنم.

آقای شهبا، معمولا در سال در چند نمایشگاه شرکت می کنید؟

ما تقریبا در بیشتر نمایشگاه های مواد غذایی کشورهای مختلف شرکت می کنیم، چند ماه قبل در نمایشگاه دهلی و قبل از آن در نمایشگاه چین شرکت کردیم که در نمایشگاه دهلی تنها شرکت ایرانی بودیم که حضور داشتیم ما برای شرکت در نمایشگاه ها و همینطور تبلیغات برای معرفی خرمای ایران هزینه های زیادی می دهیم ما دنبال بازارهای جدیدی هستیم و در حال حاضر روی بازار چین کار می کنیم . در کنار ما رقبای دیگری نیز که خرمای خشک صادر می کنند از کشورهای تونس، عربستان سعودی و مصر وجود دارند. البته دیدگاه ما این است که تبلیغات هزینه نیست و سرمایه گذاری برای آینده است و بسیار مفید خواهد بود.

چندمین نمایشگاهی است که شما در مالزی شرکت می کنید؟ آیا از نظر برگزاری تغییری در این نمایشگاه ها حس کرده اید؟

چهارمین نمایشگاهی است که در مالزی شرکت می کنم، در اولین نمایشگاه با استان کرمان بودم و در سه نمایشگاه حلال دیگر به صورت انفرادی شرکت کردم. این نمایشگاه ها از نظر برگزاری، سال به سال رو به بهتر شدن هستند و در ۲ ساله گذشته مکان بهتری را برای آن در نظر گرفته اند و کم کم آرم حلال جای خود را دارد باز می کند و جهانی می شود.

اولین بار چه زمانی به مالزی آمدید و آیا فرقی بین مالزی آن زمان و حالا می بینید؟

من اولین بار ۲۰ سال پیش به مالزی آمدم در آن زمان داخل شهر فرودگاه کوچکی داشت من برای صادرکردن سیب درختی و خرما به سنگاپور، ۳ شب در مالزی اقامت داشتم. اصلا قابل مقایسه با قبل نیست، ۱۸۰ درجه تغییر کرده است و پیشرفت بسیار خوبی داشته است و هر سال هم که اینجا می آیم به نسبت سال قبل فرق کرده است .

آیا محصولاتی که شما صادر می کنید درجه بندی دارد؟

بله، ما خرما را در درجه ها و قیمت های مختلف به کشورهای مختلف صادر می کنیم، هر کشور یک نوع از آن را سفارش می دهد. مثلا در ایران مضافتی بم گرانتر از مضافتی جیرفت است به دلیل آنکه هر چه مناطق گرمتر باشد کیفیت خرما پایین تر است و هر چه خنک تر باشد کیفیت بهتر است البته به درخت هم بستگی دارد اگر جوانتر باشد محصول بهتری می دهد.

برای برداشت و بسته بندی بهتر چه تمهیداتی در نظر گرفته اید؟

صادر کننده ایرانی برای هزینه بسته بندی نباید کوتاهی کند و دستش بلرزد ، زمانی، خرمای مریمی و خرمای شاهانی هم قیمت بود ولی به علت صادرات و کیفیت بسته بندی خوب در حال حاضر قیمت مریمی نزدیک ۸ برابر شاهانی است ما باید برای کالای خود ارزش قایل باشیم، باید تبلیغ کرد، باید سرمایه گذاری کرد، به جرات می توانیم بگوییم مریمی و مضافتی بهترین خرمای دنیاست و هیچ کشوری مثل کشور ما تنوع در خرما ندارد و ما باید سرمایه گذاری کنیم و تلاش کنیم تا این خرما را به بهترین وجه صادر کنیم.

درخت خرما چند سال عمر دارد و ثمر دهی آن چند سال طول می کشد؟

چون تنوع خرما زیاد است، بستگی به درخت و منطقه آن دارد مثلا درخت خرمای پیارم (مریمی) بیش از ۱۰۰ سال عمر می کند و طول زمان ثمردهی آن در مناطق گرم استان هرمزگان و کرمان بین ۷ تا ۱۰ سال و مناطق خنکتر این استانها بین ۱۰ تا ۱۵ سال است.

گاهی اوقات می شنویم که می گویند نرخ فروش خرما در مالزی ارزان تر از نرخ فروش خرما در تهران است این صحت دارد؟

بله، ما در صادرات خرما گروهی را داریم که بدون برنامه ریزی و عدم شناخت ذایقه مردم و نوع خرمای مصرفی در آن منطقه و بدون درنظرگرفتن آب و هوای مالزی، خرمایی به مالزی می آورند که مناسب بازار نیست وقتی جنسشان را می خواهند عرضه کنند به دلیل اینکه آنها از بین نروند مجبورند به نصف قیمت در اختیار بازار قرار دهند و همین باعث می شود در بعضی مواقع قیمت خرما در بازار مالزی ارزان تر از ایران باشد.

با تشکر از آقای علی اصغر شهبا مدیریت شرکت مریم فروت که در این گفتگو شرکت کردند و اطلاعات مفیدی را در اختیار خوانندگان مجله توریست قرار دادند.

یک یادداشت

پاسخی ارسال کنید

*

*

پنج + 9 =

  • Masoud
    ۱۸ مرداد ۱۳۹۷ at ۲۰:۳۰

    ناآگاه نباشید، خائن نباشید! نام درست خرمای برتر ایران خرمای پیارم است از نامهای متفرقه که باعث تضعیف برند ایرانی و نیز سردرگمی خریداران می شود بپرهیزید. آیا نام Piarom (پیارم) سخت است!!؟ چرا از خودتان حرف بیخود در می آورید!?

    پاسخی ارسال کنید
  • آخرین اخبار

    زیر آسمان کوالالامپور

    ^
    error: Content is protected !!